RIJSBERGEN – Het Rijsbergs Toneel heeft in Emma de Leeuw eerdaags een diamanten jubilaris. Een geroutineerde en dankbare actrice voor de toneelclub, die de voorkeur gaf aan karakterrollen.
DOOR CHARLES LUIJTEN
Sinds 1954 staat de in Rijsbergen geboren en getogen Emma de Leeuw op het podium. Al die tijd is ze ook al lid van het Rijsbergs Toneel. Die club had wat haar betreft best Toneel Vereniging Geestesbeschaving mogen blijven heten. Een historische naam van de vereniging die in 1902 werd opgericht doe je niet zo maar even weg. Ze was 18 jaar toen ze voor de eerste keer op de planken kwam. Dat was als patiënte in het stuk ‘De Wonderdokter’ van de Vlaamse schrijver Jansen. Ze weet nog precies wat toen haar eerst uit te spreken tekst was. In Vlaams accent zei ze: “Awel k’ep kiek ut waarum ien mun oor.”
Tekst
Emma de Leeuw is een echte toneelliefhebster. “Ik ging regelmatig naar het Concordia in Breda voor bijwonen van toneeluitvoeringen die door niet eerste de beste beroepsacteurs werden gebracht, zoals Willy Ruijs, Lou van Hensbergen, Co van Dijk, Mary Dresselhuijs en Ellen Vogel. “Samen met Lidia Pellens, Marijke van den Broek en Charles Luijten volgde ik een aantal weekenden toneelcursus op Bouvigne. Die werden verzorgd door bekende landelijke regisseurs en acteurs,” zegt Emma de Leeuw. Vaak waren ten huize van de familie de Leeuw de eerste leesrepetities voor het eerst volgende stuk. Daarvoor stond de deur op nummer 38 in de Bavostraat altijd open. ”Dat was toen een gezellige tijd weet ik nog”, zegt ze Diverse hoofdrollen vertolkte Emma de Leeuw in haar periode bij Rijsbergs Toneel Geestesbeschaving anno 1902 zoals bijvoorbeeld in het blijspel ‘Jenny’ en het stuk ‘Lucy’s baby’. Om en nabij twaalf regisseurs heeft ze meegemaakt.
Herinneringen
Emma de Leeuw heeft aan haar tijd bij het toneel heel wat herinneringen overgehouden. “Ik moet er zo nu en dan nog om lachen, al was het niet prettig toen die zich voordeden. Tot voor Koutershof in 1970 kwam speelden we in het Jongenspatronaat later parochiehuis geheten. Het patronaat dat beschikte niet over kleedkamers, daarvoor deed een klaslokaal van de aangrenzende jongensschool dienst. Een afzonderlijk toilet voor dames en heren ontbrak eveneens. Koffie en thee voor de toeschouwers tijdens de pauze was er niet bij en de zaalverwarming liet soms ook te wensen over. Als het buiten stortregende moesten teilen en emmers achter de toneelcoulissen neergezet worden om daarin het water dat dwars door het dak kwam op te vangen. Kortom een versleten boel We speelden toen ook nog buiten eigen dorp. Dat ik op Galder in de tuin van schoolhoofd Van de Made in de sneeuw onder een opgestoken paraplu een plasje moest doen, omdat het houten noodgebouw waarin we speelden geen toilet bezat, vergeet je niet,” vertelt Emma de Leeuw.
Afscheid
We halen in het interview tot slot nog even ‘Rozeke van Hazeldonk’ aan. “Dat stuk was voor ons eigen dorpspubliek een grote klapper,” zegt Emma de Leeuw (78) voor wie het na zoveel jaar genoeg geweest is. Haar afscheid wacht. Zij is als toiletjuffrouw Marijke in blijspel ‘PerronGeluk’ 20, 21 en 22 maart voor het laatst te zien. Voor haar valt het doek definitief waarmee een stukje ‘toneellegende in het Rijsbergse’ voor de trouwe bezoeker verdwijnt. FOTO CHARLES LUIJTEN
door: Peter de Leeuw / foto: Ron Magielse (Het Fotobureau)
RIJSBERGEN – Het Rijsbergs Toneel speelt PerronGeluk. Eerst zou het Het Perron van Breukje Annema zaliger worden. Maar mix haar toneelstuk met Perrongelukjes, de korte verhalen van de Bredase schrijver en BN DeStem-columnist Steven van Beek, en je krijgt PerronGeluk. “Het stuk van Annema stamt uit de jaren vijftig. Zij heeft vooral in het Fries geschreven. Het Perron is wel op de planken gezet. Maar ik vond het wat gedateerd”, zegt regisseur Eddy Heers (61) van het Rijsberes Toneel, voorheen Geestesbeschaving.
Op zoek naar inspiratie googlede Haers begin 2014 naar station, perron en kiosk. En zo kwam hij uit bij de Perrongelukjes van Van Beek, die alledaagse tafereeltjes rondom zijn kiosk op het station in Breda optekent. “Die vond ik meteen leuk. Even later verschenen ze ook in de krant. Ik heb hem gevraagd of ik zijn Perrongelukjes mocht bewerken voor het toneel. Uiteindelijk zijn het zes hedendaagse scènes in het stuk geworden.”
PerronGelukgaat over twee kioskhoudsters in de hal van een groot treinstation. Erica verkoopt er bloemen, Ati kranten en tijdschriften De twee staan elkaar zowel zakelijk als privé naar het leven. Intussen bloeit de liefde op tussen Jelmer, de zoon van Ati, en Jenny, de dochter van Erika. “Dat is zeer tegen de zin van beide moeders. Erica stuurt haar dochter zelfs als au pair naar het buitenland. Dankzij hun smartphones blijven Jelmer en Jenny voortdurend contact met elkaar houden. Ze weten ook precies mat hun moeders uitspoken“, zegt Haers. Naast de kioshoudsters en bun zoon en dochter is er een grote rol voor de toiletjuffrouw in het station. Zij houdt de boel voortdurend in de gaten en geeft commentaar op alles en iedereen.
PerronGeluk is een stuk in drie bedrijven (en een pauze). Het is te zien op 10 maart (20.00 uur), 21 maart (20.00 uur) en 22 maart (14:00 uur) in de Koutershof in Rijsbergen.
Het Rijsbergs Toneel speelt dit jaar ‘PerronGeluk’. Het stuk gaat over twee kioskhouders die een onderlinge concurrentiestrijd voeren op een perron van een willekeurig station. Ze zitten niet alleen zakelijk elkaar dwars, hun kinderen hebben ook een relatie en dat is al helemaal “not done”. Alles wordt in het werk gesteld om elkaar dwars te zitten, maar ook om de verkering van de jongelui onmogelijk te maken. Door het hele toneel stuk komen korte scènes voor met de Perrongelukjes van Steven van Beek.
Kom kijken hoe de strijd zich ontvouwt.
PerronGeluk is bewerkt en geregisseerd door Eddy Haers. Het is gebaseerd op ‘Het Perron’ van Fraukje Annema en de ‘Perrongelukjes’ van Steven van Beek (columnist bij BN/DeStem).
3e weekend van maart
Het Rijsbergs Toneel speelt deze voorstelling op 20, 21 en 22 maart a.s. in ontmoetingscentrum De Koutershof in Rijsbergen. De voorstellingen beginnen op 20 en 21 maart om 20.00 uur. Op zondag 22 maart is de aanvangstijd 14.00 uur. Er zijn nog kaarten verkrijgbaar via onze website www.rijsbergstoneel.nl of via het secretariaat (Claudia van Veltom: 076-596 3616). De toegangsprijs bedraagt 8 euro.
Rijsbergs Toneel
Het Rijsbergs Toneel is een toneelvereniging uit het dorp Rijsbergen. Al sinds 1902 brengt deze toneelvereniging toneelstukken op de planken. Jaarlijks brengen wij een toneelstuk op de planken van de ‘Koutershof’ in Rijsbergen. Elke donderdagavond (en de laatste weken ook op woensdagavond) wordt er gerepeteerd. Meer informatie: www.rijsbergstoneel.nl.
RIJSBERGEN – Op 20, 21, 22 maart speelt het Rijsbergs Toneel haar voorstelling “PerronGeluk”.
Vanaf komend weekend 21 en 22 november houden onze leden de jaarlijkse rondgang langs de deuren. Steun onze vereniging met een bijdrage door het kopen van een steunkaart. Hierbij ontvangt u ook een Open Doekje waarin u meer informatie kunt vinden over onze vereniging. Natuurlijk is een gift ook van harte welkom. Onze leden en medewerkers zijn al volop begonnen met de repetities voor het stuk wat we in maart gaan spelen.
Het stuk handelt over twee kioskhouders die een onderlinge concurrentiestrijd voeren op een perron van een willekeurig station. Ze zitten niet alleen zakelijk elkaar dwars, hun kinderen hebben ook een relatie en dat is al helemaal not done. Alles wordt in het werk gesteld om elkaar dwars te zitten, maar ook om de verkering van de jon¬gelui onmogelijk te maken. Het stuk is gebaseerd op Het Perron van Fraukje Anama en de columns “Perrongelukjes” van Steven van Beek. Een kioskhou¬der op een perron van een niet willekeurig station, maar heel dicht bij, namelijk station Breda. Hij publiceert grappige, ontroerende en leuke belevenissen van reizigers die via Breda reizen en bij hem nog het een en ander inslaan voor onderweg. Een aantal van deze perrongelukjes zijn opgenomen in het stuk.
BREDA – De Perongeluk-columns van blogger Steven van Beek zijn binnenkort ook op het podium te zien. Toneelregiseur Eddy Haers gaat de schrijfsels van Van Beek gebruiken in zijn toneelstuk Perrongeluk. “Dat zo’n balletje per ongeluk gaat rollen, dat vind ik leuk.”
In eerste instantie was Haers bezig met een toneelstuk gebaseerd op het verhaal Het Perron van Froukje Annema. Dit gaat over een gevecht tussen twee vrouwelijke kioskhouders die met elkaar overhoop liggen. “Ik was nog niet helemaal tevreden met bepaalde scènes in het stuk en zocht iets actueels. Al zoekend op internet kwam ik uit bij perrongeluk van Steven”, aldus Haers.
De regisseur was meteen enthousiast over de blogs van Van Beek die gaan over zijn ervaring als kioskhouder. “Hij schrijft heel komisch over de alledaagse beslommeringen op het station. Mensen gebruiken een gesprekje bij de kiosk soms echt als een uitlaatklep.” Gelukkig voor Haers was Van Beek meteen positief over het idee om de blogs te gebruiken voor het toneelstuk. “Dat je toevallig zoiets tegenkomt en dat zo’n balletje dan per ongeluk gaat rollen, dat vind ik leuk.”
Het was voor Haers niet moeilijk om de teksten van Van Beek en het verhaal van Annema een geheel te maken. “Ik heb gewoon gekeken naar de essentie van het verhaal. Hij schrijft heel verhalend, dat heb ik omgezet in dialogen van de kioskklanten.” De gesprekken hebben volgens Haers niet direct invloed hebben op het verhaal van Annema, maar dragen wel bij aan de sfeer van het toneelstuk.
Het is de bedoeling dat het toneelstuk eind maart te zien is in Het Rijsbergs Toneel. Van Beek zelf is enthousiast. “Ik ben zeer vereerd en verrast, je kunt het een hoogtepuntje noemen voor Perrongeluk. Ik kan me nog geen voorstelling van het stuk maken, dus ik laat me heel graag verrassen.”
RIJSBERGEN – Het Rijsbergs Toneel zet de komende dagen in De Koutershof De Wijze Kater op de planken. Het stuk van de hand van Herman Heijermans (1864-1924) staat bol van de absurditeiten, verwijzingen, humor, woordspelingen, fantasieën en filosofieën.
Zo is de kater, uiteraard een van de hoofdrolspelers in het boosaardig sprookje, vaak aan het woord.
“Hij trekt van leer tegen de medische stand, geestelijkheid en het koningshuis”, zegt Eddy Haers (60), die tekent voor de regie. “Heijermans staat bekend om zijn sociaal realisme, zoals in Op Hoop van Zegen.
Maar met De Wijze Kater wijkt hij af van zijn oeuvre. Voor dit stuk heeft hij zich laten inspireren door het sprookje van De Gelaarsde Kat.”
RIJSBERGEN – “Op tv zapt alles snel voorbij. Neem eens de tijd om te luisteren, na te denken en te lachen om subtiele humor. Theater zet je zintuigen op scherp,” aldus Eddy Haers.
Hij regisseert voor de achtste keer een stuk van het Rijsbergs Toneel. Deze keer ‘De wijze kater’ van Herman Heijermans. “Subtiele humor en maatschappijkritiek zijn de ingrediënten voor een ander avondje uit.” Lees het artikel in de Zundertse Bode van woensdag 26 maart 2014. FOTO MIEKE VAN MEER
RIJSBERGEN – Het Rijsbergs Toneel brengt in het eerste weekend van april het stuk ‘De Wijze Kater’. Op 4 en 5 april begint de voorstelling op 20.00 uur. Op zondag 6 april speelt de toneelvereniging een middag voorstelling om 14.00 uur. Vanaf eind september wordt onder leiding van Eddy Haers alweer druk gerepeteerd om dit stuk in april op de planken te kunnen brengen.
De wijze kater
‘De Wijze Kater’ is geschreven door Herman Heijermans (bekend van ‘Op hoop van zegen’) in 1917. Het verhaal gaat over de jonge Jonathan die uit schaamte voor zijn rijke afkomst al zijn geld heeft weggegeven. Met als gevolg dat hij diep in de schulden zit. Tot overmaat van ramp is hij verliefd op de dochter van de bakker die weer één van zijn schuldeisers is. Jonathan heeft een kater in huis die ineens blijkt te kunnen spreken.
Het beest werpt zich op om zijn baasje te redden uit zijn penibele situatie. De kater krijgt dat voor elkaar wanneer hij de koning verlost van een rattenplaag in zijn paleis. De vileine kater mag één dag het koninkrijk regeren. En dan blijkt dat macht corrumpeert. De kater wordt duur betaald!
Kaartverkoop
Onze leden komen de komende weken in het bebouwde kom en het buitengebied van Rijsbergen aan de deur langs. Deze donateurskaarten geven recht tot toegang op de voorstelling. Ook krijgt u hierbij het Open Doekje overhandigd met meer informatie over onze voorstelling en onze vereniging.
U kunt reserveren voor plaatsen op zondag 30 maart via de telefoonnummers welke op de kaart, Open Doekje of website staan aangegeven. Hier kunt u tevens nog extra kaarten bijbestellen indien nodig.
Niet thuis
Heeft u het Open Doekje in uw brievenbus aangetroffen of was u niet thuis terwijl onze leden bezig zijn met de rondgang, maar bent u toch nieuwsgierig geworden naar het stuk ‘De Wijze Kater’ van het Rijsbergs Toneel. U kunt kaarten bestellen via onze website: www.rijsbergstoneel.nl of info@rijsbergstoneel.nl of via het secretariaat: 076-5963616. Ook kunt u kaarten halen aan de Theaterbalie van het CultuurCentrum Zundert.
Meer informatie kunt u vinden op onze website. Volg onze voorbereidingen via onze facebookpagina: Facebook.com/Rijsbergstoneel
